Egzama; kedi ve köpeklerde deri ile ilgili olarak karşımıza en çok çıkan hastalıklardandır. Kedi ve köpeklerde deri katmanlarının ( Str papillare ve Epidermis ) duyarlılık artışı ve kaşıntısı ile ortaya çıkan yangısal olay egzema olarak adlandırılır.
Köpek Irklarından; Alman Çoban Köpeği( German Shepherd ), Golden Retriever, Pekines ve Chow-Chow gibi bol tüylü ırklarda oldukça sık görülür. Ayrıca, Dogo Arjantin gibi beyaz tüylü köpeklerde egzemaya oldukça yatkındır.
Kedi Irklarından; Persian, Norveç Orman Kedisi vb. bol tüylü ırklarda da egzema oluşma riski oldukça yüksektir.
Kedi ve köpeklerde görülen egzama,zoonoz bir hastalık değildir. İnsanlara ve diğer canlılara bulaşmaz.
SEBEPLERİ:
Dış Etkenler :
• Mekanik Etkenler : Deride biriken ter, kir, toz, çamur ve deri tasmalar vb.
• Kimyasal Etkenler : İrkiltici kimyasal ilaçlar, temizlik maddeleri vb.
• Termik Etkenler : Uzun süre güneş altında kalma, sıcak su ile temas, sıcak lapa uygulamaları, radyasyon vb.
• Paraziter Etkenler : Deri üzerinde bulunan uyuz etkenleri, bit, pire, kene, çeşitli kan emici ve sokucu sinekler vb. egzemaya sebep olabilirler.
İç Etkenler :
• Toksik metabolizma artıkları ve otointoksikasyon ürünleri, kısmen deri yolu ile atıldıkları için deride hassasiyet oluşturabilirler.
• Tek yönlü, özellikle yoğun protein tabanlı beslenme de( kırmızı et, tavuk eti, süt ve süt ürünleri, yumurta vb.) egzemanın sebepleri arasındadır.
• Ayrıca kronik barsak bozuklukları, konstipasyonlar, iç parazitler, böbrek hastalıkları, karaciğer hastalıkları, bazı vitamin ve mineral eksiklikleri, erkek hastalarda testesteron, dişi hastalarda östrojen yetersizliği gibi etkenler de egzemaya sebep olmaktadır.
Klinik Belirtiler :
- Öncelikle deride bölgesel kızarıklıklar meydana gelir.
- Sonrasında hücre içi ve hücreler arası ödem ile birlikte sıvı kesecikleri oluşur.
- Ödemden deri yüzeyine sızıntılar oluşur ve deride ıslaklıklar meydana gelir.
- Bununla birlikte bölgesel ısı artışı olur.
- Deride bölgesel olarak keratinleşme ve kalınlaşmalar görülür.
- Lezyonlu bölgenin tüyleri dökülür.
- Bu bölgede yara kabuklanmaları oluşur.
- Deride yer yer kepeklenmeler görülür.
- Ve lezyonlu bölge şiddetli kaşınır. Hasta burayı delicesine kaşımak ister.
- Çoğu zaman burayı dişleyerek yarayı büyütür.
- Aşırı kaşımaya bağlı olarak bölgede enfeksiyon tablosu görülebilir. Bu durum tedavi edilmez ise ağır dermatitlere ve açık-enfekte yaralara yol açabilir.
- Uzun tüylü kedilerde tedbir alınmaz ise tüm vücutta egzema şekillenebilir.
Teşhis:
Egzamanın teşhisi birçok yöntem ile yapılabilir. Bunların başında biyokimyasal testler gelmektedir. Klinik muayene ile birlikte testler teşhisi kolaylaştıracaktır.
Tedavi :
Yukarıda anlatılan belirtilerden herhangi birisi ile karşılaşıldığında vakit kaybetmeden Veteriner Hekimine müracaat edilmelidir. Öncelikle hastalığın sebebi araştırılacak ve asıl sebep tespit edildikten sonra, bu doğrultu da bir tedavi protokolü uygulanacaktır. Parenteral ve oral ilaç tedavisinin yanı sıra, lokal pomad ve losyon uygulamaları da tedaviye katkı sağlayacaktır. Ancak, lezyonlu bölgelerdeki şiddetli kaşıntı hastanın sürekli yalanma ve kaşıma isteğini artıracaktır. Lokal uygulanan pomat ve solüsyonlar daha emilemeden hasta tarafından yalanacaktır. Bu durum, çoğu zaman tedavinin uzamasında en önemli sebebidir.
Hastanın lezyonlu bölgeler ile oynamasını önlemek ve kullanılan pomat-losyonların yalanmasına mani olmak amacıyla tedavi süresince mutlaka hastaya WinPet Yara Koruyucu Korse giydirilmelidir. WinPet iyileşme sürecini oldukça hızlandıracaktır.
Ayrıca, Hekimin uygun göreceği mama ve beslenme alışkanlığının değiştirilmesi de tedaviye önemli katkı sağlar.