Kısırlaştırma operasyonları söz konusu olduğunda PET sahipleri, küçük dostlarımız için uzun uzun araştırma yapmaya başlamaktadır.
Operasyon çeşitleri, nasıl uygulandıkları, avantajları ve dezavantajları araştırılırken kafa karışıklığı yaşanmaktadır. Bu yazımızda sizler için 3 yöntemi de detaylarıyla birlikte ele alacağız. OV (Ovariektomi), OH (Ovariohisterektomi) ve Histerektomi operasyonlarının karşılaştırılması, avantaj ve dezavantajları için yazıyı okumaya devam edebilirsiniz.
Ovariektomi Operasyonu ( OV )
Dişi kedi, köpek, tavşan ve diğer memeli canlılarda sadece Ovaryumların (yumurtalıkların) çıkartılması operasyonudur. Operasyon ile sadece ovaryumlar alındığı için hekim açısından daha kolay bir işlemdir. Laparoskopik olarak oldukça pratik yapılabilir. Halk arasında kapalı ameliyat olarak da bilinen laparoskopik cerrahi, hastanın açık ameliyatlara göre daha çabuk iyileşmesini sağlayan cerrahi bir yöntemdir. Postoperatif (iyileşme dönemi) süreç çok daha kolay atlatılmaktadır. Ancak, uzun zaman içinde Cornu Uterilerde oluşacak aşağı doğru sarkmalar (Rahim Sarkması) hastanın yaşam kalitesini olumsuz etkiler. Bununla birlikte yine uzun dönemde her zaman için Kapalı Pyometra (Kapalı rahim İltihabı) riski mevcuttur. Kapalı Pyometra hastada ciddi sağlık problemleriyle birlikte daha büyük operasyonlara ve tedavi süreçlerine sebep olabilir.
Ovariohisterektomi ( OH )
Dişi kedi, köpek, tavşan ve diğer memeli canlılarda Ovaryumlar ile birlikte Cornu Uteriler (Evcil memelilerde embriyonun yerleştiği ve doğuma kadar yavrunun geliştiği döl yatağının boynuz biçimindeki kısımları) ile Corpus Uterinin (Rahimin) de Servix’in (Rahimin başlangıç kısmı) hemen ön kısmından alınarak çıkartılması operasyonudur. Operasyon sırasında ovaryumlarla birlikte rahimde tamamen alındığı için hekim ve hasta açısından daha zorlu bir işlemdir. Operasyon için median hat üzerinden veya sol-sağ karın boşluğundan hastanın büyüklüğüne ve organın çıkartılabileceği uzunluğa göre bir ensizyon (Ameliyat Kesisi) hattı açmak gerekir. Ovarioktomiye göre daha fazla tercih edilmektedir.
Ovariohisterektomi operasyonu sonrasında Postoperatif sürecin doğru yönetilmesi çok önemlidir. Bu sürecin güvenli, hızlı, konforlu ve doğru yönetilebilmesinde WinPet Yara Koruyucu Korse kullanılması hasta, hasta sahibi ve hekim için büyük avantajdır.
Postoperatif süreci yönetmek için kullanılan diğer yöntemler hastanın iyileşme sürecini uzatabilmekle birlikte psikolojik olarak da hastayı olumsuz etkilemektedir. Örnek vermek gerekirse; ağızlık kullanılması hastanın beslenme ve su içme işlevlerine engel olmaktadır. Hasta beslenirken veya su içerken yanında bir refakatçi bulunmalıdır. Hırçın ve hareketli hastalarda süreci kontrol etmek zorlaşabilmektedir. Aksesuar amaçlı giydirilen elbiseler yada pamuklu kumaşlardan imal edilmiş ve ameliyat sonrası elbise adı altında satılan kıyafetler de büyük sıkıntı sebebidir. Bu elbiseler nem tutarak çoğu zaman ameliyat yarasının enfekte olmasına sebep olmaktadır. Bunun için, ameliyat sonrası pijamalar ile birlikte çoğu zaman hastaya bandaj da uygulamak gerekir. Acı spreyler yaraya veya çevresine uygulanarak acı tadından dolayı hastanın yarayı yalamasına engel olmaktadır fakat meydana gelen yanma hissi sebebiyle hastanın patileri ile yarayı kaşımasına sebep olmaktadır. Çok sık tercih edilen bir yöntem değildir. Sedatiflerin (sakinleştiricilerin) Merkezi Sinir Sistemi, Dolaşım ve Boşaltım Sistemi ile Karaciğer üzerinde güçlü yan etkilerinin olduğu bilinmektedir. Aynı zamanda hastanın beslenmesini de olumsuz etkilemektedir. İyileşme sürecini uzatmaktadır. Bandaj uygulanan hastada iyileşme süreci, Hekim tarafından çok kontrol edilemez. Bandajın günlük çıkartılıp takılması ve yaranın pansumanı büyük sorundur. Aynı zamanda anaerob (havasız ortamda üreyen) mikroorganizmalar tarafından enfeksiyon oluşturulma riski her zaman vardır ve genelde iyileşme süreci uzar. Pansuman dikişi tek başına hastanın yaraya ulaşmasını önlemede yeterli değildir. Diğer alternatif yöntemler ile kombine edilerek kullanılmak zorundadır.
En sık tercih edilen Elizabeth Yakalığı’nın ise sıkıntıları oldukça fazladır. Kediler bu aparattan nefret ederler, büyük köpek hastalar ise yakalığı çok kısa sürede kırarlar ve onlar için işlevsel değildir. Sadece orta boy veya küçük köpekler ile sakin hastalarda bu aparat kısmen işe yarar. Bununla birlikte, ensizyon hattının geniş açıldığı operasyonlar sonrası fıtıklaşma ve enfeksiyon riski sebebiyle Elizabeth yakalığına ek olarak pansuman dikişi ve bandaj uygulaması da gerekebilmektedir. Bu durum ise hastanın yaşam konforunu olumsuz yönde etkilemektedir. Yakalık uygulanış şeklinden dolayı hastada görüş ve hareket kısıtlamasına sebep olmaktadır. Bu kısıtlamaya ek olarak; hastanın operasyon sonrası hali hazırda sarsılmış olan psikolojik durumuna ek olarak depresyon ve anksiyete gibi sorunlara da sebebiyet verebilir. Bu sorunlar çoğu zaman hastada kalıcı olabilmektedir.
Bununla birlikte, Ovariohisterektomi operasyonları Postoperatif sürecin doğru yönetilmesi durumunda oldukça etkili ve başarılı bir operasyondur. Ovarioktomi’deki hastanın yaşam kalitesini sonradan bozma ihtimali olan riskler bu operasyonda mevcut değildir.
Histerektomi
Dişi kedi, köpek, tavşan ve diğer memeli canlılarda sadece Cornu Uteriler ile Corpus Uterinin Servix’in hemen ön kısmından alınarak çıkartılması operasyonudur. Bu operasyon ile hastanın ovaryumları alınmadığı için hormonal faaliyetleri ve siklusları (adet döngüsü) devam eder. Petlerde hormanal faaliyet devam ettiği için cinsel yaşam olumsuz etkilenmez ancak üreme gerçekleşmez. Hormanal fonksiyonların olumsuz etkilenmemesi, kısırlaştırma sonrasında oluşması muhtemel (obezite vb.) sorunların oluşma riskini minimalize eder. Ancak, sikluslarda yaşanan istenmeyen davranışların devam etmesi kabul edilerek bu operasyona karar verilmelidir. Histerektomi operasyonlarında da post operatif süreç doğru ve etkin yönetilmelidir.
SONUÇ
- Ovariektomi yalnızca ovaryumların alındığı bir operasyon, Histerektomi Cornu Uteri ve Corpus Uterinin alındığı bir operasyon iken Ovariohisterektomi; ovaryum, Cornu Uteri ve Corpus Uterinin hepsinin alındığı operasyondur.
- Ovariohisterektomi, ovarioktomiye göre daha fazla tercih edilmektedir.
- Ovaryumların alınmaması sebebi ile siklusların devam ettiği ve dolayısıyla cinsel hayatın olumsuz etkilenmediği tek yöntem Histerektomidir. Fakat sikluslarda yaşanması muhtemel istenmedik davranış devam edeceği göz önünde bulundurulmalıdır.
- Tüm yöntemler %100 sonuç sunmaktadır.
- Tüm yöntemler sonrasında postoperatif sürecin doğru yönetilmesi çok önemlidir. Dolayısıyla bu süreci yönetirken en büyük yardımcınız yine WinPet Yara Koruyucu Korse’dir.
“Kısırlaştırma Operasyonları Sonrası Bakım” konulu yazımızı okumak için tıklayabilirsiniz.
